Περιήγηση στα Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης.

Οι μαθητές του 1ου και 2ου τμήματος της Ε΄ τάξης των Eκπαιδευτηρίων μας με τη συμβολή της ξεναγού Κας Κ. Αναστασίου ξεναγήθηκαν  στη «Βυζαντινή» Θεσσαλονίκη, γνωρίζοντας από κοντά τον τεράστιο «βυζαντινό πλούτο» που σώζεται στην πόλη μας.

Η Θεσσαλονίκη έχει το προνόμιο μιας συνεχούς ιστορικής και πολιτιστικής διαδρομής, ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους της. Ήταν η «συμβασιλεύουσα» και η δεύτερη σε σημασία πόλη του Βυζαντίου μετά την Κωνσταντινούπολη και αποτέλεσε κέντρο πνευματικής και καλλιτεχνικής παραγωγής.

Δείτε Περισσότερα

Τα μνημεία που σώζονται έως σήμερα στην πόλη, αντιπροσωπεύουν διαχρονικά τον πολιτισμό και την τέχνη του Βυζαντίου. Οι μαθητές μας θαύμασαν τα οχυρωματικά τείχη της πόλης επισκεπτόμενοι το Επταπύργιο και τον πύργο της «Αλύσεως» (Τριγωνίου) απολαμβάνοντας τη μαγευτική θέα.

Πεζοπορώντας στους κήπους του Πασά έφτασαν στη μονή Βλατάδων που βρίσκεται στο Βόρειο τμήμα της Άνω Πόλης σε μικρή απόσταση από την εμβληματική «Πορτάρα» και το Βόρειο τμήμα των Βυζαντινών τειχών. Αποτελεί το μοναδικό Βυζαντινό μοναστικό χώρο ο οποίος συνεχίζει να λειτουργεί αδιάκοπα έως και σήμερα.

Ιδρύθηκε κάποια στιγμή ανάμεσα στο 1351 – 1371 μ.Χ από την Άννα Παλαιολογίνα με βασιλικό χρυσόβουλο. Από τον αρχικό ναό διαπίστωσαν ότι σώζονται μόνο το ιερό και συγκεκριμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Στην μονή φιλοξενούνται ιερά, ιστορικά και καλλιτεχνικά θρησκευτικά κειμήλια καθώς και πολλά σημαντικά χειρόγραφα και συντηρεί μια εκτεταμένη συλλογή από πολλά και σπάνια Βυζαντινά εικονίσματα μεγάλης θρησκευτικής και καλλιτεχνικής αξίας.

Κατόπιν κατευθύνθηκαν στη μονή του Όσιου Δαυίδ, όπου μεγάλη έκπληξη και θαυμασμό τους προκάλεσε το μοναδικού κάλλους ψηφιδωτό του 5ου μ.Χ., που απεικονίζει το Χριστό έφηβο.

Τις εντυπώσεις έκλεψε ο Ναός του Αγίου Νικολάου του Ορφανού, ένα παλαιό βυζαντινό καθολικό μονής και μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, κτισμένο στις αρχές του 14ου αιώνα, στη βορειοανατολική γωνία της παλιάς πόλης, εντός των τειχών, μεταξύ των οδών Ηροδότου και Αποστόλου Παύλου. Το όνομα του ναού, Ορφανός ή των Ορφανών, ταυτίζεται με τον άγνωστο κτήτορα του μνημείου που ανήκε στην οικογένεια των Ορφανών ή στη λειτουργία ορφανοτροφείου στο χώρο της μονής, είτε αποδίδεται στην ιδιότητα του Αγίου Νικολάου ως προστάτη των χηρών και των ορφανών. H μονή συνέχισε να λειτουργεί καθ' όλη τη διάρκεια της Οθωμανοκρατίας. Ο ιδιαίτερα πλούσιος τοιχογραφικός διάκοσμος ήρθε στο φως το 1957-1960, κατά τη διάρκεια εργασιών στο μνημείο, και αποτελεί ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της ζωγραφικής της παλαιολόγειας αναγέννησης.

Στη συνέχεια του περίπατου επισκέφθηκαν τη Ροτόντα του Αγίου Γεωργίου. Ανήκει στα περίκεντρα οικοδομήματα, στο κυκλικό της σχήμα άλλωστε οφείλει και την ονομασία της. Κτίστηκε στα χρόνια του καίσαρα Γαλερίου, γύρω στα 306 μ.Χ., ως ναός του Δία ή του Κάβειρου ή κατ΄ άλλους ως Μαυσωλείο του ιδίου. Στον άξονά της κατέληγε πομπική οδός που συνέδεε τη θριαμβική αψίδα του Γαλερίου με το ανακτορικό συγκρότημα, που έχει ανασκαφεί νοτίως της Εγνατίας οδού. 

Η μετατροπή του σε χριστιανικό ναό, αφιερωμένο πιθανότατα στους Ασωμάτους ή Αρχαγγέλους, συντελέστηκε στη διάρκεια των παλαιοχριστιανικών χρόνων, άγνωστο πότε ακριβώς. Εντυπωσιάστηκαν από το ύψους περίπου 30 μ. επιβλητικό θολωτό, στρογγυλό κτίσμα, από πλίνθους το οποίο είναι διακοσμημένο με λαμπρά ψηφιδωτά, από τα αρχαιότερα ψηφιδωτά τοίχου της Ανατολής.

Περπατώντας κατά μήκος της πομπικής οδού βρέθηκαν μπροστά στην Αψίδα του Γαλέριου (Καμάρα), ένα από τα αρχαιότερα και επιβλητικότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης με τις περισσότερες επισκέψεις στον κόσμο.

Τέλος κατέληξαν στο σήμα κατατεθέν της πόλης, τον Λευκό Πύργο που υψώνεται μοναχικός στην παραλία της πόλης και στο παρελθόν αποτελούσε το νοτιοανατολικό πύργο της οχύρωσής της. Πρόκειται για το πιο γνωστό κάστρο της Ελλάδας και το σύμβολο της Θεσσαλονίκης. Το ύψους 61 μέτρων κτίσμα μάγεψε τα παιδιά με την ιστορία του και με την υπέροχη θέα του τόσο, που δε χόρταιναν να τον απαθανατίζουν και να φωτογραφίζονται στην επιβλητική κορυφή του.

Οι μαθητές μας επέστρεψαν ενθουσιασμένοι στο σχολείο από την περιήγηση στα βυζαντινά μνημεία, πλημμυρισμένοι με όμορφες εικόνες και γνώσεις για την ιστορία της Θεσσαλονίκης μας, προτρέποντας όλους εσάς να περιηγηθείτε στις ομορφιές της πόλης και να ενημερωθείτε για τα μνημεία και τα αξιοθέατά της, αισθανόμενοι κάτι από την αύρα που αναδύεται μέσα από τη μακραίωνη ιστορική διαδρομή της!!